การลงทุนใน สปป. ลาว : บริษัทมหาชน
บริษัทมหาชน เป็นวิสาหกิจบริษัทรูปแบบหนึ่ง ซึ่งมีจุดเด่น คือ สามารถโอนหุ้นได้อย่างเสรี และสามารถเสนอขายหุ้นต่อประชาชนเป็นการทั่วไปได้ นอกจากนี้ บริษัทมหาชนสามารถออกหุ้นกู้เพื่อระดมเงินจากประชาชนได้อีกด้วย
การจัดตั้งบริษัทมหาชน สามารถกระทำได้ด้วย 2 วิธี คือ โดยการจัดตั้งเป็นบริษัทมหาชนเลย หรือโดยการแปรสภาพจากบริษัทจำกัดเป็นบริษัทมหาชน ซึ่งในกรณีแรก จะต้องมีผู้ก่อตั้งอย่างน้อย 9 คน ทำสัญญาจัดตั้งบริษัท และมีวัตถุประสงค์ในการเสนอขายหุ้นต่อประชาชนเป็นการทั่วไปด้วย อย่างไรก็ดี การเสนอขายหุ้นในครั้งแรกของบริษัทยังไม่สามารถเสนอขายหุ้นต่อประชาชนเป็นการทั่วไปได้ สำหรับกรณีการแปรสภาพ จะเกิดขึ้นเมื่อบริษัทจำกัดมีผู้ถือหุ้นรวมกันเกินกว่า 30 คน และจะต้องทำสัญญาจัดตั้งบริษัทมหาชนขึ้นใหม่
กระบวนการจัดตั้งบริษัทมหาชน จะต้องจัดให้มีการประชุมผู้ก่อตั้งบริษัท โดยมีวาระการแต่งตั้งสภาผู้อำนวยการ (หรือคณะกรรมการบริษัท) วาระการแต่งตั้งผู้สอบบัญชี วาระต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับหุ้นของบริษัท ทั้งนี้ กฎหมายกำหนดให้มูลค่าหุ้นต้องไม่เกินกว่า 100,000 กีบ หรือประมาณ 326 บาทต่อหุ้น
เมื่อตกลงรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดตั้งบริษัทเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ผู้ก่อตั้งจะต้องนำไปจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจ โดยการจดทะเบียนจะผ่านการพิจารณาจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง คือ เมื่อยื่นเรื่องต่อหน่วยงานการค้า (ซึ่งคล้าย ๆ กับกรมพัฒนาธุรกิจการค้าในประเทศไทย) หน่วยงานทางการค้าจะพิจารณาว่าประเภทธุรกิจที่ยื่นขอทะเบียนนั้น จัดอยู่ในบัญชีควบคุมหรือไม่ ซึ่งหากไม่อยู่ในบัญชีควบคุมแล้ว หน่วยงานทางการค้าจะออกทะเบียนวิสาหกิจให้ภายใน 10 วันทำการ นับแต่วันที่ได้รับ คำขอจดทะเบียน แต่หากธุรกิจอยู่ในบัญชีควบคุม หน่วยงานทางการค้าจะส่งเรื่องไปยังหน่วยงานที่กำกับดูแลโดยเฉพาะ ซึ่งหน่วยงานดังกล่าวจะเป็นผู้พิจารณาและออกทะเบียนวิสาหกิจให้ภายใน 10 วันทำการ นับแต่วันที่หน่วยงานนั้นได้รับเรื่อง
ฉบับวันที่ 8 มกราคม 2564